Ongezien. Ongelijkheid in geneeskunde
De tentoonstelling ‘Ongezien’ in Rijksmuseum Boerhaave laat eeuwenlange ongelijkheid in de geneeskunde zien – tot 8 maart 2026.
Eeuwenlang stond het mannelijke lichaam centraal in de medische wetenschap. Vrouwen en genderdiverse personen waren in de geneeskunde ongezien. Het gevolg? Een wereld waarin pijnklachten van vrouwen systematisch worden onderschat, hun aandoeningen later worden herkend en behandelingen niet op hun lichamen zijn afgestemd. Aandoeningen die zich anders uiten bij vrouwen werden en worden pas later erkend – of blijven in nevelen gehuld. De gevolgen zijn soms groot.
Ongezien. Ongelijkheid in geneeskunde werpt licht op dit nog altijd onderbelichte probleem en stelt de vraag: hoe bouwen we aan eerlijkere zorg?
Bijzondere, kenmerkende en verrassende objecten
Van een historische gynaecologische onderzoeksstoel tot hedendaagse kunstwerken en baanbrekende medische inzichten – in ‘Ongezien’ ontdek je hoe deze situatie in de geneeskunde is ontstaan en wat er nodig is om de zorg inclusiever te maken.
De expositie toont fascinerende objecten en verhalen, van de eeuwenlange misverstanden over de baarmoeder tot de invloed van feministische pioniers als de eerste vrouwelijke arts Aletta Jacobs. Ook eigentijdse perspectieven krijgen een podium, zoals de indrukwekkende Atlas of Queer Anatomy en een van de vernieuwende anatomische modellen van kunstenaar Nathalie Latour.
Van levensbelang
Aandacht voor dit onderwerp is belangrijk: ongelijkheid in de zorg kost nog altijd levens. Mannen krijgen gemiddeld sneller een diagnose bij hart- en vaatziekten dan vrouwen, omdat de medische wetenschap decennialang uitging van ‘mannelijke’ symptomen. Bij vrouwen en genderdiverse personen worden vaker verkeerde diagnoses gesteld. Vaak worden ze minder serieus genomen bij pijnklachten. En ook nu nog is bij veel medisch onderzoek het mannelijke lichaam de standaard. Dit heeft grote gevolgen en vraagt om verandering.
‘De medische wetenschap heeft eeuwenlang de diversiteit van het menselijk lichaam genegeerd. Wat deze tentoonstelling uniek maakt, is de bijzondere collectie die de geschiedenis van vrouwengeneeskunde op een indrukwekkende manier illustreert. Het is pas door het zichtbaar maken van deze verhalen dat we werkelijk kunnen begrijpen hoe we verder moeten – de ongelijkheidskloof gaat ons allemaal aan en iedereen is nodig om het tij te keren.’
– Dr. Mieneke te Hennepe, medisch historicus en conservator van de tentoonstelling ‘Ongezien’
Zie ook: Rijksmuseum Boerhaave – Ongezien
Publicatiedatum: 28-08-2025